21.07.2023 – Friday Khutba / Cuma Hutbesi
English
Topic: Our Responsibility Towards Our Neighbour
Dear Brothers and Sisters!
One of the most important goals of Islam is to morally elevate. In the past, Muslims who centred their lives around the principles and values of Islam established a way of life that aimed for the happiness of both this world and the hereafter. Regardless of their religion, language, or ethnicity, they attached great importance to the moral value of being good neighbours, which is essential for different social groups to live together. In our noble book, the Qur’an, which is the source of timeless and universal values, it is stated: “Worship Allāh and associate nothing with Him, and to parents do good, and to relatives, orphans, the needy, the near neighbour, the neighbour farther away, the companion at your side, the traveller, and those whom your right hands possess. Indeed, Allāh does not like those who are self-deluding and boastful.”[1]
Dear Brothers and Sisters!
The noble saying of our Prophet (saw), “Be good to your neighbours so that you may become a true believer.”[2]holds great importance for us Muslims. Our beloved Prophet, who encouraged everyone to show kindness to their neighbours, once advised Abu Dharr, by saying, “When you cook a pot of soup, add a little extra water, then look to your neighbours and offer them some soup in a suitable manner.”[3] This reminder highlights the importance of consistently caring for one’s neighbours. We have not only material but also spiritual responsibilities towards our neighbours. It is among our duties to invite them to goodness, to invite them to the community and to advise them to do good and turn away from evil.
The following hadith is highly important regarding our responsibility towards our neighbours: “Jabreel kept advising me to be good to neighbours until I thought he would make them my heirs.”[4] This valuable statement of the Prophet (saw) demonstrates that our relationships with neighbours are as significant as our relationships with relatives.
Dear Jama’ah
Regardless of religion, language, race or colour, it is our duty to represent Islam to all our neighbours. We must be aware that our actions and words are not just personal but are directly associated with the Islamic faith. We should be aware that every good or bad behaviour we show in society will be attributed to Islam. Especially on important days and nights, we should extend hospitality to our neighbours, explain the significance of those days and invite them to goodness. We should remember that the most visible aspect of people’s opinions about us is our relationship with our neighbours. Our neighbours have rights solely based on being neighbours and therefore, they deserve to be treated kindly. Rasulullah (saw) also had Jewish neighbours in Medina and he would uphold their rights and treat them with fairness. In fact, when he would slaughter an animal for sacrifice and distribute its meat, he would instruct Aisha (ra) to “Start with our Jewish neighbour.”[5]
Dear Brothers and Sisters!
As commanded by our religion, establishing good relationships with our neighbours will not only bring us closer to Allah but also contribute to the peaceful coexistence of different social groups. We should especially invite our Muslim neighbours to our mosques and community gatherings and encourage them towards goodness.
May Allah (swt) make us among those servants who fulfill their duties and responsibilities towards their neighbours. Ameen!
[1] Surah An-Nisa, 4:36
[2] İbn Mâce, Zühd, 24
[3] Müslim, Birr, 143
[4] Buhârî, Edeb, 28
[5] Kurtubî, el-Câmiul-ahkâmi’l-Kur’ân, V, 188
Türkçe
Konu: Komşumuza Karşı Sorumluluğumuz
Muhterem Kardeşlerim!
İslam’ın en önemli hedeflerinden birisi de insanlığı yüksek ahlaki olgunluğa ulaştırmaktır. Geçmişte, İslam’ın ilke ve değerlerini merkeze alan Müslümanlar, insanlığın hem dünya hem de ahiret mutluluğunu hedefleyen bir hayat nizamı oluşturdular. Dini, dili ve rengi ne olursa olsun, farklı toplumsal kesimlerin bir arada yaşaması için elzem olan komşuluk hakkına da ahlaki değerler arasında büyük önem verdiler. Zaman ve mekân üstü değerlerin kaynağı olan yüce kitabımız Kur’ân-ı Kerîm’de; “Allah’a kulluk edin ve ona hiçbir şeyi ortak koşmayın. Anne babaya, akrabaya, yetimlere, yoksullara, yakın komşuya, uzak komşuya, yakın arkadaşa, yolcuya, ellerinizin altında bulunanlara iyi davranın. Allah kendini beğenen ve böbürlenip duran kimseyi asla sevmez.”[1] diye buyurulmaktadır.
Değerli Müminler!
Efendimiz (a.s.)’ın: “Sana komşu olanlara güzel davran ki Müslüman olasın.”[2] hadîs-i şerîfi biz Müslümanlar için çok önemli bir ölçüdür. Herkesin gücü nispetinde komşusuna ikram etmesini teşvik eden sevgili Peygamberimiz, bir gün Ebû Zerr’e “Çorba pişirdiğinde suyunu biraz fazla koy, sonra komşularına bak, uygun bir şekilde çorbandan onlara da ikram et.”[3] diye hatırlatmada bulunarak, komşunun her daim gözetilmesi gerektiğine vurgu yapmıştır.
Komşularımıza karşı sadece maddi değil, manevi yönden de sorumluluklarımız vardır. Onları hayra davet etmek, cemaate davet etmek, iyiliği tavsiye edip kötülüklerden yüz çevirmelerini sağlamak da görevlerimiz arasındandır. Komşularımıza karşı sorumluluğumuzla ilgili Peygamberimiz Hz. Muhammed Mustafa (s.a.v.)’in şu hadîs-i şerifleri oldukça önemlidir: “Cebrâil bana komşuya iyilik etmeyi tavsiye edip durdu. Neredeyse komşuyu komşuya mirasçı kılacak sandım.”[4]
Resûlullah (s.a.v.)’in bu değerli sözü, komşuluk ilişkilerimizin akrabalık ilişkileri kadar kıymetli olduğunu göstermektedir.
Değerli Kardeşlerim!
Din, dil, ırk ve renk fark etmeksizin tüm komşularımıza karşı İslam’ı temsil görevimiz vardır. Eylem ve söylemlerimizin sadece şahsımızı bağlamadığının ve bizatihi İslam diniyle ilişkilendirildiğinin bilincinde olmamız gerekmektedir. Toplumda ortaya koyacağımız iyi veya kötü her davranışımızın faturasının İslam’a kesileceğinin şuurunda olmalıyız. Özellikle önemli gün ve gecelerde komşularımıza da ikram ederek, o günün önemini anlatmalı, onları hayra davet etmeliyiz. İnsanların bizimle ilgili kanaatlerinin en belirgin olduğu alanın, komşuluk ilişkisi olduğunu aklımızdan çıkarmamalıyız. Komşularımızın, sadece ve sadece komşu olmaktan kaynaklı hakları vardır ve bu sebeple güzel muameleyi hak etmektedirler. Peygamber Efendimizin de Medine’de Yahudi komşuları vardı ve onların hak ve hukuklarını gözetirdi. Hatta kurban kesip etini dağıtacağı zaman Hz. Âişe validemize “Yahudi komşumuzdan başla.” diye buyururdu.[5]
Aziz Kardeşlerim!
Dinimizin emrettiği üzere, komşularımız ile kuracağımız iyilik merkezli güzel ilişkilerimiz hem bizleri Allah’a yakınlaştıracak hem de farklı toplumsal kesimlerin bir arada huzur ve barış içerisinde yaşamasına vesile olacaktır. Müslüman komşularımızı cami ve cemiyetlerimize davet etmeli ve onları hayra çağırmalıyız.
Mevla bizleri, komşularına karşı ödev ve sorumluluklarını yerine getiren kullarından eylesin. Amin!
[1] Nisâ suresi, 4:36
[2] İbn Mâce, Zühd, 24
[3] Müslim, Birr, 143
[4] Buhârî, Edeb, 28
[5] Kurtubî, el-Câmiul-ahkâmi’l-Kur’ân, V, 188
